Bản ngã là gì? Cách vượt qua bản ngã trong mỗi con người 

Trong hành trình trưởng thành của mỗi người chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã đôi lần tự hỏi bản thân, mình là ai và luôn không ngừng tìm kiếm bản ngã. Vậy, bản ngã là gì? Nó tác động  như thế nào đến các quyết định trong cuộc đời một con người? Hãy cùng maynenkhi-kobelco.vn  tìm hiểu nhé.

Bản ngã là gì? 

Theo từ điển Hán Việt, ta có thể định nghĩa bản ngã như sau:

Bản là Bổn: 本

Ngã là Tôi: 我

Bản ngã:  本我 là chính tôi, ý nói về chính bản thân mình.

Hay kết nghĩa ngắn gọn, hiểu đơn giản nhất thì “Bản ngã” chính là “cái tôi” mà mọi người vẫn thường dùng để nói về tính cách, ý thức bản thân hoặc một người nào đó.

Bản ngã là gì?

Bản ngã là gì? Bản ngã chính là lý tưởng, ký ức, kết luận, kinh nghiệm, niềm tin rằng bản thân ta là một cá thể riêng biệt, tách biệt với phần còn lại của thế giới và tự chịu trách nhiệm cho những hành vi của chính mình. 

Sống với bản ngã là sống với cái tôi của chính mình, phát triển cái tôi đó lớn lên nhằm tạo ra sự khẳng định bản thân. Triết lý của nhà Phật cho rằng, một khi cái tôi càng lớn lên, con người sẽ càng gây ra nhiều nghiệp chướng, sai lầm. 

Tuy nhiên, những triết lý của Đạo Phật chỉ xuất pháp từ một khía cạnh nào đó, cái tôi của bản thân và việc cố gắng mỗi ngày để hoàn thiện bản thân hơn là hai việc hoàn toàn khác nhau và không có sự đồng nhất. Chính vì thế mà mỗi người trong chúng ta phải không ngừng cố gắng, phát triển, phát huy tối đa năng lực và khả năng của bản thân để nhân loại ngày càng phát triển hơn. 

 

Khi mới sinh ra, bản ngã của con người đều như nhau. Sau này, tùy vào giáo dục, điều kiện và môi trường sống mà bản ngã của từng người thay đổi và phát triển, hình thành nên những tính cách riêng, khát vọng riêng.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần phải phân biệt rõ đâu là bản ngã (cái tôi) và đâu là sự tự tin bởi khi nhầm lẫn giữa hai khái niệm này, sẽ vô tình để cái tôi tác động rất mạnh mẽ đến những hoạt động và sự phát triển của bản thân mình.

Sống với bản ngã là sống với cái tôi của chính mình, phát triển cái tôi đó lớn lên nhằm tạo ra sự khẳng định bản thân.

Cơ chế hoạt động của bản ngã 

– Kiểm soát: Bản ngã sẽ tự động hóa và định nghĩa bản thân vào tất cả những gì mà nó nghĩ rằng nó đang kiểm soát.

Ví dụ: Bạn nghĩ và tin rằng bạn đang điều khiển cơ thể bạn, chính vì vậy bạn tin rằng cơ thể đó là bạn; bạn cũng tin rằng bạn đang điều khiển tâm trí của mình nên cho rằng tâm trí đó thuộc vào quyền sở hữu của bạn; hay khi bạn điều hành một công ty, bạn sẽ có suy nghĩ rằng công ty đó chính là của bạn, là một phần “cái tôi” của bạn; tất cả những thứ bạn đang điều khiển, kiểm soát đều là một phần bản ngã của bạn,…

– Xây dựng và duy trì: Bản ngã luôn muốn giữ vững và bảo vệ những gì mà nó kiểm soát, đồng thời không ngừng mở rộng chúng. Bản chất của bản ngã chỉ là giả tạm và hư cấu nên nó luôn muốn kiểm soát nhiều hơn, càng nhiều càng tốt. Đó là lý do con người thường có xu hướng ham muốn tiền bạc và quyền lực vì nó mang lại cho ta cảm giác kiểm soát được mọi thứ. Sự mất kiểm soát tương đương với chết chóc đối với bản ngã. 

Ví dụ: Bạn không may mất đi một tài sản giá trị mà bạn rất chân quý, hay bỗng nhiên bị mất đi công việc đem lại cho bạn thu nhập ổn định, ngay lập tức bạn sẽ có cảm giác buồn chán và trống rỗng. Hay khi bạn có sự mất mát về người thân thiết, cảm giác trống rỗng, buồn bã sẽ càng nặng nề hơn. 

Hay như trong một trận chiến, vị tướng đã coi bản thân với đội quân của mình là một, khi mà toàn bộ binh lính của ông thua trận và hi sinh, coi như ông ta cũng đã chết 99% và lập tức chọn cách tự sát. Bản ngã có thể làm tất cả để mở rộng và duy trì sự kiểm soát của mình, cũng như để duy trì chính bản thân nó.

Dựa vào con mắt và nhận xét của người khác bạn có thể tự nhìn thấu bản thân mình

– Phản chiếu: Bản ngã không thể tự nhìn nhận hay đánh giá chính bản thân nó, vì thế nó tạo ra vô số bản ngã và những cá thể riêng lẻ. Cũng giống như việc bạn không thể tự nhìn thấy gương mặt của chính mình nếu như không có một tấm gương phản chiếu, và bản ngã cũng vậy. Qua sự phản chiếu của nhiều bản ngã khác nó có thể tự đánh giá được mình. Hay nói cách khác dựa vào con mắt và nhận xét của người khác bạn có thể tự nhìn thấu bản thân mình.

Ví dụ: Bạn sẽ không thể tự biết được ngoại hình của bạn là đẹp hay xấu, nếu như không có người khác cho bạn nhận xét mà người đó cảm nhận. Mặc dù bạn có thể tự cảm nhận được rằng mình đẹp, nhưng với những người khác có thể họ sẽ có nhận định và đánh giá khác, càng nhận được nhiều sự chú ý và những lời nhận xét, đánh giá từ những người khác, bản ngã của bạn sẽ càng cảm thấy mình chân thực hơn, chính vì vậy mà bạn cũng cần phải lắng nghe và tiếp thu.

Cách để bạn vượt qua bản ngã của chính mình và sống thật với chính bản thân mình

Thứ nhất: Bạn hãy học cách chấp nhận, tôn trọng sự thật, cách kiềm chế bản thân và hãy thử hình dung những điều mà bạn sẽ nhận được. Nếu như bạn gặp phải điều không như mong muốn đừng vội vàng bỏ cuộc, đổ lỗi cho số phận mà hãy thử cố gắng tìm cho mình một động lực để bản thân có thể dựa vào đó phát triển, hoàn thiện hơn mỗi ngày, vượt qua bản ngã của chính mình. 

Luôn trân trọng hiện tại và chính bản thân mình

Thứ hai: Hãy hướng đến thực tại và tập trung toàn bộ sức lực, sự cố gắng để thực tại tốt đẹp nhất bởi hiện tại mới là điều quan trọng nhất. Đừng cố tạo ra cho mình những ảo tưởng về tương lai hay cố chấp nghĩ về quá khứ. Để vượt qua mọi thử thách bạn hãy biết cách tận hưởng thực tại và cố gắng bằng toàn bộ sức lực của mình. 

Thứ ba: Bạn hãy nhớ rằng bạn khi sinh ra đã là khác biệt và độc nhất. Vì vậy bạn không cần phải so sánh bản thân mình với bất kỳ ai trên bất kỳ phương diện nào cả. Sự so sánh sẽ không giúp bạn tốt lên mà chỉ khiến cho cái tôi của bạn ngày càng lớn dần hơn thôi. 

Thứ tư: Bạn hãy học cách chấp nhận sự thật và  không bao giờ được đổ lỗi cho số phận. Nếu bạn là người luôn tin vào số phận đã định qua những đường chỉ tay thì hãy nhớ rằng những đường chỉ tay đó đang nằm trong lòng bàn tay của chính bạn. Và chỉ có chính bạn mới có thể quyết định số phận của bản thân mình.

Số phận của bạn là do chính bạn quyết định

Không có bất kỳ một số phận nào được vạch ra sẵn và đợi bạn bước vào cả. Hãy bỏ ngay những câu nói cửa miệng hay suy nghĩ như là “tất cả là do số phận” hay “ Số mình thật khổ”,… Bởi số phận của bạn là do chính bạn quyết định, số phận của bạn thành công hay thất bại tất cả đều dựa vào sự nỗ lực thực tế của chính bạn. Hãy cố gắng vượt qua bản ngã của chính mình bằng cách tự tạo ra số phận riêng biệt và rực rỡ cho bạn. 

Với tất cả những chia sẻ ở trên bạn đọc đã trả lời được cho câu hỏi Bản ngã là gì, phải không nào. Hy vọng với những chia sẻ chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu hơn về bản ngã cũng như những cách để bạn làm chủ cuộc sống, số phận của chính mình hơn nhé! Đừng quên theo dõi maynenkhi-kobelco.vn để biết được nhiều thông tin thú vị hơn nha!