Từ trường là gì? Từ trường tồn tại ở đâu?

Từ trường là một thuật ngữ rất quen thuộc, đóng vai trò quan trọng trong đời sống thực tiễn. Chính vì vậy trong bài viết sau đây hãy cùng maynenkhi-kobelco.vn đi tìm hiểu xem từ trường là gì? Từ trường tồn tại ở đâu? Và các vấn đề liên quan về từ trường nhé!

Từ trường là gì?

Từ trường chính là môi trường vật chất bao quanh các hạt mang điện có sự chuyển động. Từ trường gây ra lực từ và tác dụng lên các vật có từ tính đặt trong nó.

Từ trường là môi trường vật chất bao quanh các hạt mang điện có sự chuyển động

Một số ví dụ dễ hiểu về từ trường trong cuộc sống:

• Hai nam châm sẽ hút nhau khi chúng đặt trong vùng từ trường của nhau.
• Lực từ có tác dụng xuyên qua không gian.
• Tương tác từ giữa hai dòng điện song song cùng chiều hút nhau và ngược chiều đẩy nhau.
• Từ trường Trái Đất: được tạo ra do chính tính chất từ của các vật chất trên Trái Đất, tồn tại từ trong lòng Trái Đất cho đến không gian rộng lớn xung quanh. Từ trường Trái Đất ảnh hưởng đến hàng chục ngàn km trong vũ trụ còn gọi là từ quyển. Từ quyển cùng với khí quyển có tác dụng ngăn chặn các dòng hạt tích điện, bảo vệ sự sống còn của con người và sinh vật trên Trái Đất.

Từ trường sẽ không tương tác với điện tích đứng yên, vì từ trường là một dạng vật chất tồn tại trong không gian mà có biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện của lực từ tác dụng lên một dòng điện hay là một nam châm đặt trong đó.

Cách để nhận biết từ trường

Từ trường tồn tại ở đâu? Từ trường không tồn tại ở đâu? Để phát hiện từ trường có tồn tại hay không trong cuộc sống, người ta thường sử dụng kim nam châm để xác định. Kim nam châm ở trạng thái cân bằng luôn chỉ theo hướng N – B. Do đó, ta dễ dàng nhận biết được từ trường nhờ vào sử dụng dụng cụ này.

Từ trường Trái Đất hay còn gọi là từ quyển.

Từ trường đều là gì?

Từ trường đều là từ trường mà có các đường sức từ là các đường thẳng song song và cách đều nhau. Các đường sức từ này luôn có dạng là những đường tròn đồng tâm, cách đều nhau. 

Từ trường đều tồn tại ở xung quanh nam châm thẳng, trong lòng ống dây dẫn có dòng điện hay xung quanh dòng điện thẳng, dài. 

Mọi từ trường đều phát sinh tại các điện tích chuyển động.Từ trường đều có thể được tạo ra giữa hai cực của nam châm hình chữ U.

Các tính chất của từ trường đều:

• Từ trường đều sẽ tác dụng lực từ lên các điện tích chuyển động trong nó.
• Cảm ứng từ mọi nơi đều bằng nhau.
• Các đường sức từ song song và cách đều nhau.

Ứng dụng của từ trường từ trong cuộc sống

Cảm ứng điện từ là một hiện tượng cực kỳ quan trọng trong đời sống hiện nay, ngoài ra nó còn đóng một vai trò to lớn trong nhiều lĩnh vực như y tế, công nghiệp,... Không chỉ vậy, nhờ có điện từ mà con người mới tạo ra một cuộc cách mạng lớn trong lĩnh vực ứng dụng kỹ thuật như hiện nay.

Thiết bị gia dụng

Điện từ đóng là nguyên tắc làm việc cơ bản của rất nhiều thiết bị gia dụng mà bạn sử dụng hàng ngày như là bóng đèn, thiết bị nhà bếp, hệ thống điều hòa,...

Bếp từ

Từ trường dao động sẽ tạo ra một từ thông liên tục và ngay lúc này vật được đặt trên bếp từ đóng vai trò như là lõi từ của máy biến áp. Do đó đã tạo ra dòng điện xoáy (chính là dòng điện Fuco hay dòng điện Foucault) lớn ở trong vật được đặt trên bếp. 

Bếp từ sẽ làm nóng chảo chiên bằng cảm ứng từ thay vì dẫn nhiệt từ lửa hay bộ phận làm nóng bằng điện như các loại bếp khác. 

Bóng đèn huỳnh quang hoạt động trên nguyên lý điện từ

Đèn huỳnh quang

Chấn lưu được sử dụng trong bóng đèn cũng hoạt động trên nguyên lý điện từ. Tại thời điểm khi mà chúng ta bật đèn, nó sẽ tạo ra một điện áp cao trên hai đầu đèn và phóng điện qua đèn. Khi này dòng điện đi qua đèn tạo thành các ion tác động lên huỳnh quang làm cho đèn phát sáng. 

Quạt điện

Quạt điện cũng tương tự như các hệ thống làm mát khác đều sử dụng động cơ điện. Những động cơ này sẽ hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ và chỉ khác nhau về chi phí dựa trên ứng dụng và kích thước.

Trong công nghiệp

Máy phát điện 

"Trái tim" của máy phát điện đó chính là một cuộn dây trong từ trường. Nguyên lý hoạt động của máy phát điện chính là cuộn dây điện được quay trong từ trường với tốc độ không đổi và từ đó sẽ tạo ra một dòng điện xoay chiều. 

Tàu đệm từ

Tàu đệm từ áp dụng nguyên lý cơ bản của nam châm như hệ thống treo điện từ (EMS) và hệ thống treo động lực học (EDS). Những nam châm này sẽ bao quanh các đường ray dẫn hướng và lực hấp dẫn giữa từ các hướng dẫn nam châm nâng tàu lên.

Tàu đệm từ áp dụng nguyên lý cơ bản của nam châm như EMS và EDS

Trong Y tế

Trường điện từ đóng một vai trò rất quan trọng khi được ứng dụng trong các thiết bị y tế dùng để điều trị tăng thân nhiệt cho bệnh ung thư, cấy ghép hay chụp cộng hưởng từ (MRI).

Bài viết trên là những kiến thức trả lời cho câu hỏi Từ trường là gì?  Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn đọc nắm vững cũng như biết thêm nhiều kiến thức bổ ích liên quan đến từ trường.